آیین باور- تا سال ١٩٦٠ نیز بیش از ٣٠٠٠ کتاب و رساله درباره خیام نوشته شده است .

استاد سعیدنفیسی پس از تحقیقات وسیعی درباره خیام گفت رباعیات خیام تا سال ١٩٢٥:سی و دو بار انگليسی، شانزده بار فرانسوی، یازده بار اردو، دوازده بار آلمانی، چهار بار روسی، چهار بار ترکی، پنج بار ايتاليايی، هشت بار عربی و چندین بار به ارمنی و سوئدی و دانمارکی ترجمه شد و تا امروز ثابت شده است که رباعياتش به تمام زبان‌های زنده دنيا ترجمه شده است.

مجتبی مینویی مقالات به چاپ رسیده شده درباره خیام را تا سال ١٩٢٩ بیش از ١٥٠٠ مقاله می‌داند که فقط در آمریکای شمالی و اروپا چاپ شده است. که امروزه هزاران برابر این آمار است.

در گرجستان مترجمان گوی سبقت را در ترجمۀ رباعیات خیام از یکدیگر می‌ربایند، به‌گونه‌ای که ترجمۀ این رباعیات، سنگ محک مهارت آنها محسوب می‌شود. در طول صد سال اخیر نه مترجم گرجی در برگردان رباعیات خیام نیروآزمایی کرده‌اند.

ژنه گوردون استاد ادبيات دانشگاه والونت يونان: «هر كشوری و سرزمينی شكسپيری دارد و شكسپير ايران،  عمرخيام است.»

ترجمه فيتز جرالد (يا درست‌ترش اشعار خيام- فيتز جرالد) حالا جزو متون كلاسيک ادبيات انگليسی است و بسياری از مصراع‌های آن تبديل به امثال رايج شده، بعد از شكسپير، ديكنزووالت ويتمن،  خيام صاحب بيشترين تعداد ضرب‌المثل به زبان انگليسی است.

در انگليس، آمريكا، آلبانی و تونس هتل‌هايی به نام  خيام هست در بخارست -پايتخت رومانی- يک ميدان به نام #خيام هست.

 ناسا يكی از آتشفشان‌های ماه و نيز يک سيارک را به ياد  خيام اسم گذاشته: سيارک omarkhayyam ٣٠٩٥

 مارک تواين همواره يكی از رباعی‌های خيام را همراه خود داشت
 من بنده عاصی‌ام، رضای تو كجاست؟
مارک تواين خودش هم يک دفتر رباعی به تقليد از خيام سروده است.

آبراهاملينكن، مارتينلوتركينگ و ولاديميرپوتين يک وجه مشترک دارند، هر سه آنها قبل از خواب خيام می‌خواندند يا می‌خوانند. خيام سوژه گفت‌وگوی ٢ نفر از كاراكترهای رمان "گرگ دريا"ی جکلندن است.

بورخس داستانی درباره خيام نوشته و سوژه چند داستان ديگرش را هم از اشعار خيام گرفته. او در خانه كوزه‌ای به ياد خيام داشت.

در آمريكا عمر خيام يا عمر به عنوان اسم كوچک هم استفاده می‌شود نمونه‌اش ژنرال عمر نلسون برادلی (١٩٨١- ١٨٩٣) قهرمان جنگ جهانی دوم در آمريكا.

عمرخيام تا به حال ٤ بار توسط هاليوود فيلم شده است دوتايشان فيلم صامت بوده (در ١٩٢٢ و ١٩٢٥) يكی‌شان خيلی تازه است، نگهدارنده «افسانه عمر خيام» كه سال ٢٠٠٥ به كارگردانی كيوان مشايخی ساخته شده و معروف‌تر از همه، ماجراهای عمرخيام (١٩٥٧) كه در آن كورنل وايلد- ستاره فيلم‌های كلاسيک دهه ٥٠ هاليوود- نقش  خيام را بازی كرد.

 هنرخیام" اثر  ویلیاممارتین و  ساندرا_میسون هم از جمله کتاب‌های ارزشمندی است که اخیراً منتشر شده و حاوی رباعیات خیام به زبان انگلیسی همراه با تابلوهای نقاشان جهان بر مبنای محتوای آن رباعیات است.

افزون بر بریتانیا کشورهای دیگری چون گرجستان، هلند، روسیه و آمریکا فعالیت شایان توجهی در راستای ترجمه و گسترش اشعار   خیام انجام داده‌اند. به گفتۀ دکتر فیروزه عبدالله اوا، استاد دانشگاه آکسفورد انگلیس، رباعیات خیام در کشور روسیه هم طراز با آثار ادبی آن کشور به شمار می‌آید.

رباعیات جهانی  خیام نام و فرهنگ ایران را برای ابدیت زنده نگه‌داشته است.