جایگاه غذای ایرانی در جهان

غذای ایرانی (یا «Persian cuisine») یکی از غنی‌ترین و متنوع‌ترین میراث‌های فرهنگی ـ غذایی جهان است که طی قرن‌ها تأثیر متقابل با فرهنگ‌های همسایه داشته است. 

ویژگی‌هایی همچون ترکیب دقیق ادویه‌ها، استفاده از گیاهان معطر، تعادل طعم‌ها (شیرین، ترش، شور) و تنوع منطقه‌ای — از شمال تا جنوب، کویر تا کوهستان — باعث شده غذاهای ایرانی نه فقط در داخل کشور محبوب باشند، بلکه در رستوران‌ها و سفره‌های بین‌المللی نیز جلب توجه کنند.

با این حال، برای اینکه غذای ایرانی در سطح بین‌المللی «شناخته شده» باشد، نه تنها طعم خوب کافی نیست، بلکه ثبت ملی و بین‌المللی، ترویج فرهنگی و حضور در رسانه‌ها و گردشگری غذایی نیز باید همراه باشد.

فهرست برخی غذاها و آئین‌های غذایی ثبت شده ملی یا جهانی

در زیر به چند نمونه اشاره می‌کنم که یا در ایران به ثبت ملی رسیده‌اند یا در فهرست میراث فرهنگی معنوی (Intangible Cultural Heritage) یونسکو یا ثبتات بین‌المللی جای دارند:

 غذاهای سنتی استان البرز

استان البرز با تنوع اقلیمی و فرهنگی خود، دارای غذاهای سنتی و محلی خاصی است که برخی از آن‌ها در فهرست میراث فرهنگی معنوی کشور به ثبت رسیده‌اند. از جمله این غذاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
آش آرد به سری: آش سنتی با طبع گرم که از عدس، آرد و سبزیجات تهیه می‌شود و در منطقه آسارا طبخ می‌شود. 
خورش ترشابک: خورشتی با طبع گرم که از گردو و سبزیجات محلی تهیه می‌شود و در روستاهای بخش آسارا محبوب است. 
کاچی سیر و ماست: دسر سنتی با برنج نیم‌دانه، سیر و ماست که در روستاهای آسارا تهیه می‌شود و برای تقویت بدن مفید است. 
سمنوی سادات البرز: سمنویی با سابقه ۸۰ ساله که در سه نسل از خانواده سادات با آیین خاص و معنوی تهیه می‌شود و در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.
نان توتک کرجی: نانی شیرین و سنتی که در عید نوروز در کرج پخته می‌شود و به ثبت ملی رسیده است. 

 پیامی برای روز جهانی غذا

غذای ایرانی نه تنها نمادی از هنر آشپزی است بلکه نمایانگر تاریخ، فرهنگ و هویت ملی ماست. در روز جهانی غذا، بیایید با معرفی و ترویج این غذاهای اصیل، به جهانیان نشان دهیم که ایران سرزمین طعم‌ها و رنگ‌هاست.برای آنکه این میراث همیشه زنده بماند، نیاز به ثبت، ترویج و حمایت جدی داریم اگر شما هم غذای منطقه‌ای دارید که ارزش ثبت شدن دارد — وقتش است صدای آن را به گوش دنیا برسانی