آیین باور-   یکی از آیین‌های پاک و جشن‌های ایرانی جشن سوری است که بعد واژه چهارشنبه به آن نسبت داده شد. این جشن از غروب آخرین سه‌شنبه ماه اسفند، تا پس از نیمه‌شب تا آخرین چهارشنبه سال برگزار می‌شود و برافروختن و پریدن از روی آتش مشخصه اصلی آن است. این جشن، نخستین جشن از مجموعه جشن‌ها و مناسبت‌های نوروزی است.

در مورد واژه «سوری» برخی «سور» را در معنایِ جشن، شادمانی، نشاط گرفته‌اند و نظرِ دیگر و درست این است که «سوری» را به معنایِ سرخ می‌دانند؛ چون در این جشن آتشِ سرخ افروخته می‌شود. واژه سوری پهلوی و SŪR به معنیِ سرخ است. سول به معنای خورشید sul هم از همین خانواده است در زبانِ فارسی گُلِ سوری به معنیِ گُلِ سرخ یا سُهر-وَردی (گل سرخ) ورد به معنی گل است که تغییر آوایی یافته‌است .

نامِ نخستِ این مراسم «جشنِ سوری» بوده‌است و واژه چهارشنبه بعدها واردِ این نام شده‌است.

در هیچیک از متن های باقیماندۀ پیش از اسلام اشاره ای به جشن چهارشنبه سوری نشده است. در اوستا، کتیبه های عیلامی، هخامنشی، اشکانی و ساسانی و نیز در متون پهلوی و حتی در روایت های مورخان یونانی درباره ی ایران نیز دربارۀ جشن چارشنبه سوری سخنی گفته نشده است.

نخستین و کهن ترین کتابی که در آن به چنین آتش افروزی اشاره شده است، کتاب «تاریخ بخارا» نوشتۀ ابوبکر محمد بن جعفر نرشخی (286 تا 358 هجری قمری) است. در این کتاب که به نام «مزارات بخارا» نیز شناخته می شود، واقعه ای به شرح زیر از میانۀ سدۀ چهارم و زمان «منصور بن نوح سامانی» نقل شده است :

«... و چون امیر منصور بن نوح به مُلک بنشست، اندر ماه شوال سال سیسد و پنجاه، به جوی مولیان، فرمود تا آن سرای را دیگر بار عمارت کردند و هرچه هلاک و ضایع شده بود بهتر از آن به حاصل کردند. آن گاه امیر به سرای بنشست و هنوز سال تمام نشده بود که چون «شب سوری» چنان که «عادت قدیم» است، آتشی عظیم افروختند. پاره ای از آن بجست و سقف سرای در گرفت و دیگر باره جمله سرای بسوخت.
به‌گفته ابراهیم پورداوود، با توجه به نقشِ پررنگِ آتش در فرهنگِ ایرانِ باستان، شاید جشن‌گرفتنِ همچین مناسبتی مربوط به جشن‌های شش‌روزه پایانِ سالی (گاهنبارِ هَمَسْپَتْمَدَم) باشد که پس از اصلاح تقویم در زمان اردشیر نخستِ ساسانی برگزار می‌شدند. براساس باورِ زرتشتیان، در این گاهنبار، فروهرها و روانِ درگذشتگان بر زمین نازل می‌شوند. اما کارهایی مانند پریدن از روی آتش که طبق آیین زرتشت، توهین به آتش محسوب می‌شوند، باید در دورانِ پسااسلامی تکوین یافته باشند. قدیمی‌ترین اشاره به «شب سوری» در قرن چهارم در تاریخ بخارا اشاره‌ای به روز چهارشنبه نیست ولی از لفظ «عادت قدیم» استفاده شده‌است که نشان‌دهنده پیشینه این جشن است
 پورداوود، «چهارشنبه‌سوری»، ۱۰۱.

از سوی دیگر ابوریحان بیرونی در آثار الباقیه از هر دو جشن ماهانه فَروَردینگان و از جشن ده روزه همسپثمیدیه (هَمَسپَثمَئِدَیَه) که از اشتاد روز (۲۶ اسفند) تا انیران روز (۳۰ اسفند) و پنج روز گاتا یا همان پنجه دزدیده (پنج روز اول فروردین) برگزار می‌شده با نام فروردگان یاد کرده‌است. مربوط به فروشی‌ها از آخرین گاهنبار شروع می‌شد. در دوران باستان، فروردگان جشن فَروَهرها بود (ارواح درگذشتگان) و ظاهراً در آن هنگام ده روز و ده شب برگزار می‌شد. بعدها جشن همسپثمیدیه به یادبود آفرینش انسان تخصیص یافت. چون عقیده بر این است که در این ایام سال، فروهرها به زمین فرود می‌آیند و به خانه‌های سابق خویش می‌روند. پس مردم باید برای پیشواز آنان خانه را پاکیزه کنند، برای هدایت آنان آتش بیفروزند و در این روزها بوی‌های خوش در آتش نهند و روان‌ها را ستایش کنند و اوستا بخوانند تا روان‌ها آسایش داشته باشند و با شادی و نشاط باشند و برکت ارزانی دارند.

به هر روی این جشن یک آداب و آیین و باور کهن ایرانی است که اگرچه ریشه حقیقی آن را ندانیم ، تاریخ برکزاری آن را می دانیم که آغازش غروب آخرین سه شنبه سال است و اگر چهارشنبه سال تحوبل باشد سه شنبه را تحت تاثیر خود قرار نمی دهد و سوری در زمان خود برگزار می شود.

باید بدانیم یا آیین و آداب را باور داریم که باید به رسم خودش و دلایل وجودی خودش برگزار کنیم یا باور نداریم و رسم دیگری را بدعت گذاشته ایم که باید نام جدیدی هم برآن نهاده شود. 

در هر دو وجه هرگز استفاده از آتش افزار های نامرتبط و ایجاد سر و صدای نا متعارف و به خطر انداختن جان خود و دیگران به هیچ آداب و رسوم ملی نمی چسبد. به ویژه که بدون استثنا تمام جشن های ملی ایران با هدف ستایش خداوند و شکر آفرینش و قدرشناسی نعمت ها و طلب آرامش از راه سرور و شادمانی و سلامت است