آیین باور-مدیرکل میراث فرهنگی البرز روز یکشنبه 27 خرداد گفت: پرونده این دستکندها در سال ۹۵ برای ثبت به وزارتخانه ارسال شده و برای بررسی‌های بیشتر مسکوت مانده بود، پس از پیگیری‌های لازم دوباره با مستندات بیشتر به شواری ثبت کشور ارسال شد و پس از دفاعیه های لازم به ثبت ملی رسید. 

 خاکی گفت:  برای این محوطه ۱۵۰ هکتار عرصه و ۴۰۰هکتار حریم پیشنهاد شده، مقرر شده پژوهشکده باستان‌شناسی نیز از محل پیشنهادی عرصه و حریم بازدید و نظر خود را در این خصوص اعلام کنند. 

دستکندها سال 90 در منطقه قشلاق دایلر از روستاهای توابع اشتهارد کشف شده است و غالب سفال‌های کشف شده درمنطقه متعلق به سده‌های 3 و چهار دوران اسلامی تا دوره صفوی است و بیش از 1000 سال قدمت دارد. با توجه به کشف تعدادی سفال مربوط به دوران اشکانی در این دستکندها می‌توان گفت قدمت حداقل بخشی از آن به بیش از 2000 سال پیش می‌‌رسد.

۲۰ بنای صخره‌ای مجزا بافاصله‌های دور و نزدیک در آن محل شناسایی‌شده است. بناها تک اتاقی، دو اتاقی و برخی هم دارای سه اتاق هستند و ورودی این بناها بر اساس نورگیری و جهت باد به سمت شمال و شرق تعبیه شده تا علاوه بر نورگیری خلاف جهات بادهای منطقه باشد. 

نزدیکی مجموعه معماری صخره‌ای اشتهارد به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های ویژه‌ای مانند رود شور، دریاچه نمک، کویر، کوه‌های رنگی، غار نمکی و بافت تاریخی شهرستان اشتهارد و همچنین محوطه باستانی ازبکی، تالاب صالحیه و فرودگاه آزادی ظرفیت خاصی را برای توسعه گردشگری در این منطقه ایجاد کرده است. 

گفتنی است اکنون این دستکندها به منظور بهره برداری به عنوان پروژه اکوکمپ گردشگری به بخش خصوصی واگذار شده است.