آیین باور – چناران نامی است که بربسیاری روستاها و خیابان‌های ایران گذاشته می شود. درخت چنار نام آشنای ایران است. چناران لقب شهر تهران هم بوده است. اما در کرج زیبای دیروز، چنارهای سر به فلک کشیده بسیاری داشتیم که خیابان‌ها را دنج و سایه می کرد. بسیاری خیابان ها را بدین خاطر "درختی" نامیده بودند.هنوز برخی از ساکنان قبیله بی درخت کرج، چنارهای کهن سال خیابان چالوس و بلوار شیمیایی و دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی و محلات قدیمی را به یاد دارند. هنوز هم می شود اندک درختان عظیم الجسه و قدیمی را در این محلات دید. چنارهای خیابان ولیعصر تهران سال ۱۳۰۰ کاشته شده ‌اند، شاید درختان میدان کرج قدیمی تر هم باشند.  حالا که میزان برداشت آب بی رویه زیاد شده و سفره‌های زیر زمینی پایین رفته اند اگر چناری غرس کنید، دیگر به 5 متر هم نمی‌رسد چه رسد 40 یا 50 متر . درختان قدیمی یک به یک سربریده یا خشکانده می شوند. چنارها مارا ترک می کنند.

سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج هم متوجه این مسئله شده و اعلام کرده درخت چنار تحمل گرمای بالای ۴۰ درجه را ندارد به همین دلیل با بالا رفتن دما دچار خزان زودرس می‌شود و  شوربختانه این مسئله گریبانگیر درختان چنار کشور شده است.

علیرضا عاقلی با اشاره به اینکه زرد شدن برگ درختان چنار محله ها به ویژه جهانشهر ارتباطی به نقص سیستم آبرسانی و آبیاری ندارد، شوک و استرس حرارتی ناشی از افزایش ناگهانی دما در فصل تابستان را متهم کرده است.

وی با بیان اینکه تمهیدات پیش‌بینی شده و اتخاذ هر گونه راهکار و سیاست‌گذاری در حوزه فضای سبز شهری حاصل تصمیم جمعی گروهی از کارشناسان با تجربه است، گفته همه تلاش سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج، حفظ این سرمایه‌های ارزشمند در بهترین شرایط است. ماهم امیدواریم چنین باشد و نیت خوب در حد شعار نماند و به دلیل عدم یکپارچگی سیستماتیک تمام دستگاه های ذیربط، به عملکرد بد ختم نشود.

این سازمان می گوید: با استفاده از مشاوره اساتید دانشگاه پردیس کشاورزی تهران و گروه گیاه پزشکی  سیما، عوامل خزان زودرس درختان چنار را بررسی کرده و اقدامات بالینی نظیر تقویت ریشه با استفاده از چالکود در زمستان و محلول پاشی دوره‌ای در راستای تقویت تنه و بهبود وضعیت انجام شده است.

از درخت چنار چه می دانیم؟

ایرانیان در گذشته چنار را نماد برکت و رونق می‌دانستند از همین رو در برخی مناطق چنار درخت‌مراد نامیده می‌شد و چنارهای کهنسال برای مردم مقدس شمارده می‌شد. چنار هزاران ساله برغان استان البرز که مسجد روستا در کنار آن ساخته شده‌، نشان دهنده مقدس بودن و ارزش چنار در بین ایرانیان است.

پادشاهان پارس پیوسته درخت چنار را گرامی می داشتند. در دربار ایران چنار زرینی همراه تاکی زرین بود که آنها را اغلب در اتاق خواب شاه می نهادند و چنار را به گوهرهای بسیار آراسته بودند و پارسیان آن را ستایش می کردند.

چنارهای عظیم و برکشیده و پرسال از دیر زمان در ایران مقدس بوده اند. این تقدس از آن رو است که این گونه درختان از همه درخت های منطقه عظیم تر و بسیار پر عمر بوده، و سایه گستری و سرسبزی بسیار دارند؛ و نیز، به علت آن که هر ساله پوست می اندازند به گمان مردم تازه و نوجوان می شوند. همچنین، براساس مردم شناسی تطبیقی می توان باور داشت که در اعصار بسیار کهن گمان بر آن بوده است که ارواح مردگان پر قدرت قبیله یا خدایان با پری ها در آنها می زیستند با این درختها مظهر آنان بودند.

درخت چنار دارای ریشه های قدرتمند و قوی است. بهترین بستر و بهترین خاک برای رشد درخت چنار، خاک های ریزبافت و آبرفتی و دارای رطوبت مناسب هستند. خاک باید زهکشی خوبی داشته باشد تا ریشه ها خفه نشوند و از بین نروند. اگر درخت چنار دارای تهویه خوبی نباشد، نمی تواند در برابر کاهش اوزون و آسیب هایی که در اثر آن ایجاد می شود از خود مقاومت خوبی ایجاد کند. پس روزنه های گیاه بسته می شوند و گیاه خیلی زود از بین خواهد رفت. دور درخت چنار را اصلا با بتون و سیمان پوشش ندهید. ارتفاع درخت چنار می تواند تا 30 و با 50 متر هم برسد