گزارش تصویری /پوپک خواجه امیری
البرزگردی؛ کاخ مروارید
اگرچه سالها این کاخ را با نام مالک آن یعنی شمس می شناختند،فرانک لوید معمار زبردست و خوش قریحه اش آن را مروارید نامید
اگرچه سالها این کاخ را با نام مالک آن یعنی شمس میشناختند،فرانک لوید معمار زبردست و خوش قریحه اش آن را مروارید نامید زیرا به سان مرواریدی در صدف طراحی اش کرده بود. سازه اصلی و طرح کاخ به شکل یک سفرهماهی است که صدفی را دربرگرفته است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی (مارپیچ) و با نورگیرهای گوناگون و بهشکل دانههای مروارید ساخته شده است.
این کاخ را نباید با داستانهای تلخ و شیرینی که در حافظه دارد یا رازهای سربه مهر و اتفاقاتی که در اتاق های جلسات نهان خود تجربه کرده است، قضاوت نمود زیرا او بی تقصیر است.
تنها یک در غلطان یک شاهکار معماری مظلوم بی زبان است که از بد حادثه در طی دوران عمرش در کوتاهترین زمان ممکن با روی نامهربان زندگی مواجه شد و متصرفان و مسئولین نگهدارنده اش از کمترین دانش فنی معماری بی بهره بودند تا جایی که طریقه استفادهدرست از تهویه هوای سقفی را نیز نمی دانستند و همین باعث ورود دهه ها باران و برف و هوای مرطوب به داخل و نابودی اش شد. مبلمان و دکوراسیونش نیز از این ناداوری بی بهره نماندند. کسی از سرنوشتشان خبری ندارد.
نمی دانم تنها در کشور ما اینگونه است یا در تمام عالم اشیا و تاریخ و اماکن و داستانهایشان به جای مالکین مغضوب و مطرود مجازات می شوند. هنر همیشه مظلوم است. امروز تنها بعد از 59 سال از ساخت این کاخ ویرانه ای یر قابل بازدید باقی مانده است که به دلایلی دولت با مرمت آن به دست معماراصلی نیز موافقت نمی کند. این ساختمان بهدست ویلیام وسلی پیترز طراحی و بنیاد فرانک لوید رایت به مبلغ یک میلیون دلار آمریکا ساخته شد. این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ به شماره ثبت ۷۰۶۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. به طور دقیق تر می توان گفت معماری این اثر که بخشی از تاریخ معماری مدرن است، با حضور یکی از شاگردان ایرانیاش به نام عامری ساخته شد. برخی آثاری که «نظام عامری» در طراحی آنها شرکت کرده است عبارتند از: موزه دفینه، کالج دماوند، دانشگاه اصفهان، دانشگاه شیراز، کتابخانه مرکزی شیراز، کتابخانه نازیآباد، سینما بهمن، پارک شهر، بیمارستان الزهرا، بیمارستان پارس و بیمارستان سینا.
اما خوب است بدانید پیش از دهه ۱۳۴۰ خورشیدی منطقه ای که کاخ در آن واقع شده یعنی مهرشهر کنونی از چند روستا از جمله حسینآباد افشار تشکیل شده بود. مهرداد پهلبد و همسرش شمس پهلوی (خواهر محمدرضاشاه پهلوی) به دلیل بیماری آسم شمس این منطقه را برای زندگی انتخاب کردند.
محوطه این کاخ توسط سازمان سیما منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج بازسازی شده و از اواخر سال ۱۴۰۰ به روی بازدیدکنندگان باز شد اما تاکنون برگزاری جشنواره نوروزی و نوروزگاه و جشنواره اقوام ایرانی آنهم در قالب چند غرفه و نمایش های نه چندان حرفه ای تنها خروجی این بازگشایی است.
کدخبر: 1609
تعداد بازدید: 6513