گفتگوی دوستانه و کوتاه زیر بامدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز ابراهیم شریفی ، دریچه جدیدی است به سوی حرمت رسانه و حقوق متقابل مدیران و مردم. خواندن این مطلب را به همه مدیران شهری و اصحاب رسانه استان پیشنهاد می کنم:

با توجه به اینکه اداره کل ارشاد خانه خبرنگاران است و باید در این فضا احساس امنیت و حمایت کنند، در دوره مدیریت جدید جنابعالی نگاهتان به رسانه چگونه خواهد بود؟ آیا خبرنگاران می توانند به حمایت های این اداره تکیه کنند؟

 عرض ادب و احترام خدمت سرکار عالی و خبرنگاران ارزشمند استان البرز، ممنونم از دغدغه مندی تون، در واقع همان طور که شما به خوبی فرمودید اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی نه تنها در استان البرز در سراسر کشور و اساسا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خودش را مقید به این می داند که شرایط و جایگاهی را فراهم کند که خبرنگاران عزیز و ارزشمند احساس خوبی داشته باشند. خبرنگاران گاهی اوقات مورد بی مهری قرار می گیرند. اما سعه صدر خبرنگار مطالبه گری را معنای درست و عمیق می بخشد . البته این برای مسئولین هم مصداق دارد اما معمولا خبرنگاران هستند که در معرض این فشار و هجمه قرار می گیرند. با توجه به شناختی که ما به این حوزه داریم با توجه به هجمه و سختی هایی که کار خبرنگاری در سراسر کشور دارد، تلاشمان بر این است که این نگاه را به سمت و سوی حمایت وافی و کامل ببریم. علاوه بر اینکه حقشان هست ما وظیفه خودمان می دانیم فضا را طوری مدیریت کنیم که نه تنها بچه ها احساس امنیت کنند که در مسیر حرکت و واکاوی مشکلات با موارد حقوقی هم مواجه نشوند.  به سمتی نرویم که خبرنگاران منزوی شوند. در آخر هم به این نتیجه برسند که خواستیم مطالبه گری درست انجام بدهیم تا یک نوری بر زوایای تاریک  استان بیفتد سود مادی که نداشت خودمان به دردسر افتادیم عطایش را به لقایش بخشیدیم . با شناختی که در این سال ها البته با افتخار در کنار خبرنگاران به دست آوردم هم جنس رسانه را میشناسم هم در کنارشان بودن را برای خودم افتخار می دانم. هر تلاشی بکنم در  این جهت خواهد بود که کرامت و شان آنها را حفظ کنم . قطعا تا مدتی که در این سمت هستم به بهترین شکل ممکن انشاالله ادامه خواهم داد .

همانطور که خودتان اشاره کردین مشکلات حقوقی بعضا گریبانگیر خبرنگاران است در سنوات گذشته کارگاه آشنایی با حقوق رسانه و مطبوعات برگزار شده است امکان برگزاری دوره های جدید وجود دارد؟ 

بله حتمن به یمن پیشنهاد شما و با توجه به اهمیت موضوع این کارگاه را قطعا  برگزار خواهیم کرد،  فکر می کنم خیلی تاثیر دارد. بچه ها به این کارگاه نیاز دارند تلاش می کنیم همه خبرنگاران در آن شرکت کنند. اساتید فن استان یا تهران را دعوت می کنیم اگر استقبال زیاد باشد، قطعا تکرارش خواهیم کرد تا به جمع بندی درست  برسیم. این کارگاه را قطعا جزو تعهداتمان می بینیم و انجام می دهیم.

چرا برخی مسئولین از مواجهه با خبرنگار و پاسخگویی نسبت به شرح وظایفشان استقبال نمی کنند؟

اینکه چرا بعضی مسئولین از رسانه فراری هستند، من فکر می کنم بدون رودربایستی در دوموضوع ممکن است نهفته باشد. یکی عدم اطلاع آن مدیر یا مسئول نسبت به شرح وظایف خودش است.هر مدیری در نظام جمهوری اسلامی باید این را بداند که موظف به پاسخگویی به اصحاب رسانه است یعنی در واقع مطالبه گری نه تنها از سوی اصحاب رسانه ،اگر سوالی از فردی می شود به نظر من باید در چارچوب قوانین و مقررات جوابگو باشد. این که ما جواب ندهیم و توقع داشته باشیم رسانه ساکت بماند، همچین چیزی به هیچ وجه اتفاق نمی افتد. تاکید می کنیم به خبرنگاران و بچه های خوب رسانه که در واقع عضو خانواده و از نظر عاطفی و معنوی و هر جوری حساب کنید خانواده ما محسوب می شوند.  نگاه ما این است که خبرنگاران ضمن رعایت شان و حرمت افراد مسئول یا غیرمسئول، حتما بر مطالبه گری خود اصرار کنند. همین جا اعلام می کنم هر دوست مسئولی که فکر می کند با عدم جوابگویی می تواند شانه خالی کند و  زیر بار مسئولیتش نرود این اتفاق  نخواهد افتاد . در چهارچوب مقررات و ضوابطی که دارند جوابگو باشند مورد دیگری که به امتناع از جوابگویی منجر می شود، می توانم بگویم شاید اشکالی در کارشان است. یا شما آگاه هستی پس در چارچوب مقررات جواب می دهی یا آگاه نیستی که باید آگاه بشی یعنی باید در جریان حوزه مسئولیت خودت باشی مطالعه کنی از بالادستی ، از پایین دستی، از حقوقیت بپرسی و اشراف به سیستم داشته باشی، اگر شما اشراف به سیستمت نداشته باشی به نظرم آن جایگاه را خیلی با صلابت بدست نیاوردی و ضمن احترام به همه دوستانی که فکر می کنند می توانند به رسانه جوابگو نباشند من فکر می کنم آن جایگاه قطعا در شان مدیریت آن دوستان نخواهد بود .ضمن اینکه همین جا هم من از طرف بچه های خوب رسانه و خبرنگار این قول رو می دهم که حتما حرمت دوستان رعایت خواهد شد .

موضوع دیگری که ایجاد نارضایتی در بین خبرنگاران می کند عدم وجود یک فهرست روزآمد از رسانه و خبرنگاران فعال برای دعوت در نشستها و مجامع است در حالیکه ارشاد باید همواره منبع اصلی باشد و رسانه ای که ماده 16 شده به رسمیت شناخته نشود و خبرنگار فعال جا بماند برای این مورد چه برنامه ای دارید؟

خب من ممنونم از شما واقعا چند تا از بچه های خوب خبرنگار هم این دغدغه را مطرح کردند. نامه نگاری و مکاتبه صورت دادیم با دوستانمان در خانه مطبوعات تاکید زیادی کردیم و فکر می‌کنم الان هم در جریان است این اتفاق قطعا به زودی اصلاح و بانک اطلاعات دقیق استانی از کسانی که فعال هستند ارائه می شود. ماده شانزده که شما اشاره کردید خیلی مهم است. طرف لغو مجوز شده، نظم در انتشارش مشکل داشته یا اینکه موارد قانونی را رعایت نکرده، یا اینکه بالادستی اش عنوان نماینده سرپرستی را از او گرفته و لغو مجوزش کرده به ارشاد اعلام نشده. متاسفانه در همین استان مورد داشتیم در وزارتخانه بودیم خیلی اتفاقی متوجه شدیم فردی شش ماه قبل لغو قرار داد شده ولی هنوز به همین عنوان دارد فعالیت می کند. طبیعتا وقتی شما اطلاعاتتان به روز و دست اول نباشد حتما یک تعداد آدم های مختصری هم هستند که دست به کارهای شیطنت آمیز بزنند. طبیعتا ما اگر خودمان به روز باشیم جلوی این مشکلات هم گرفته می شود. نمی توانیم به ادارات امر و نهی کنیم چه کسی را دعوت کنند. نشست خبری باید برای همه به صورت واحد و در یک شرایط باشد الان شما در اداره کل ارشاد نشست ها را در گروهی که اعلام می کنیم می بینید.  هر تعدادی بیایند دسترسی آزاد به اطلاعات خواهند داشت. 

موضوع دیگر حق القدم خبرنگاران است. از روزی که من خدمت دوستان رسیدم یک حداقلی را تحت عنوان حق القدم بچه های خبرنگار تعیین کردم و گفتم جلسه ای نگذارید که حق خبرنگار ادا نشود. شاید برخی دستگاه ها ترس از پرداخت داشته باشند که اعلام می کنم  طبق قانون هیچ مشکلی ندارند بچه های خبرنگار هزینه دارند.  یک اسنپ گرفتن تا محل فلان اداره رفت و آمد کردن هزینه دارد .در شرایط حال امروز زندگی هزینه دارد. باید خودمان را در کنار اهالی رسانه و بچه های خبرنگار ببینیم . فکر می کنم با تعامل و مذاکره و مکاتبه محترمانه با دستگاه ها و مخصوصا روابط عمومی ها ان شالله بتوانیم یک قدم مثبتی در این مسیر برداریم .

موضوع مهم دیگر صدور کارت خبرنگاری بدون سوابق برای افراد است. من احساس می کنم ارشاد نظارتی بر اینکه چند کارت خبرنگاری صادر می شود و کجا استفاده می شود ندارد. برنامه ارشاد برای این مسئله چیست؟ برای جلوگیری از این جعل هویت پیشنهاد می کنم هیچ کارت خبرنگاری بدون مهر ارشاد قابل قبول نباشد و به دستگاه های اداری ابلاغ شود .

بله اینکه چه جوری این افراد خبرنگار می شوند قطعا نقد دارم و بخشی از این نقد هم به ارشاد برمی گردد. اما واقعیت این است که با سیصد چهارصد نفرمواجه هستیم که خودشان را خبرنگار می دانند. خیلی بده به ایام گرامی داشت خبرنگار که نزدیک می شویم  ببینیم  که فلانی  اصرار و اصرار می گوید من خبرنگارم. مگر پاداش آن روز چقدر ارزش دارد که ما شان و منزلت خودمان را خدای نکرده پایین بیاوریم؟ من در استان های دیگر هم خدمت دوستان بودم  می گفتند ما شروع کنیم اینا رو قلع قمع کنیم . نصفشان خبرنگار نیستند.  می ایی دست به کار خالص سازی بزنی و جدا کنی خبرنگار واقعی را الک کنی، آنهایی که خبرنگار هستند به معنای واقعی بمانند، بقیه را  کنار بگذاریم، داد و فریاد از جاهای مختلف بلند می شود که حالا یک روز خبرنگار است شما می خواهید آن را هم از ما بگیرید.این خوب نیست به نظر من اگر ما از یک جایی یواش یواش شروع کنیم درست می شود. حتما این اتفاق راهکار دارد.  می توانیم این را به سرمنزل مقصود برسانیم وضعیت فعلی فاجعه آمیز است در شهر کرج و استان البرز که تنها سی کیلومتر از  پایتخت فاصله دارد ما هنوز درگیر مشکلات ابتدایی در حوزه خبرنگاری هستیم خیلی بد است که حرفه ای نمی شویم. 

طی سنوات گشته در بخش باز آموزی خوشبختانه فعالیت ارشاد خوب بوده و کلاسهای بسیار مفیدی برگزار شده اما متاسفانه نظم و هدف خاصی را دنبال نمی کند. مدام برمی گردد به بخش مقدماتی خبرنویسی و روند روز آمد آموزش نرم افزار و ابزار روز ژورنالیسم جهانی را دنبال نمی کند برای این چه برنامه ای خواهید داشت؟

متاسفانه ما همیشه می خواهیم چرخ را از اول اختراع کنیم. حرف شما درست است باید ببینیم کار تا کجا پیش رفته است . باید برای خبرنگاران در دو بخش مقدماتی و تکمیلی برنامه ریزی شود. بخش تکمیلی می تواند هم موارد مربوط به حوزه خبرنگاری و رسانه باشد هم در بحث جدیدترین نرم افزارها و پیشرفت های الکترونیک و فضای مجازی و پلت فرم های روز دنیا مثل هوش مصنوعی، آموزش همواره لازم است وقتی شما دست پر و دست بالا را داشته باشید در یک مصاحبه با مدیر و مسئول یک اداره دولتی یا شخصی قطعا به راحتی می توانید سوال بپرسید و در نهایت در یک پروسه مصاحبه ای به اوج برسی و نهایتا هدف و خروجی مناسبی داشته باشید و مخاطب قبول کند درباره موضع مهمی صحبت می کنید.

در انتهای این گفتگو اگر موضوعی از قلم افتاده یا مایل به جمع بندی هستید بفرمایید.

فکر می کنم با دو ابزار بسیار مهم می توانیم خیلی از مشکلاتمان را حل کنیم یک دانش و آگاهی که بحث آموزش به صورت حرفه ای می تواند به ما کمک کند، از نظر حقوقی هم اگر دچار چالش نشویم و همه خبرنگاران به این موضوع  مسلح باشند مسئله ای بوجود نمی آید. اگر خبرنگاران  واقعا حس کنند کارشان پر اهمیت است همه چیز درست جلومی رود.  خواهشی که از همه اصحاب رسانه دارم این است دلسرد نشوند بخش زیادی از کار رسانه در تمام دنیا همین شکل است البته قبول دارم که در ایران و در استان البرز به مراتب این مشکلات متفاوت تر هست و متاسفانه ما با این مشکلات دست و پنجه نرم می کنیم . دوگانه مسلح بودن به صلاح آموزش و آشنایی به شرح وظایف خیلی می تواند به ما کمک کند.  طبق فرمایشات و تاکیدات رهبری در جهاد تبیین بارها در قالب بخشنامه و سخنرانی تاکید شده که اگر قراراست اتفاقی بیفتد و مردم از کاری که انجام می شود اطلاع پیدا کنند و امیدوار شوند  چه جایی بهتر از رسانه . چه کسی بهتر از خبرنگار . به نظرم بزرگ ترین ظرفیت برای ایجاد جهاد تبیین، ظرفیت مطلوب و ارزشمند و البته تاثیر گذار رسانه و بچه های خوب خبرنگار در استان البرز هستند. خواهش دیگری هم  از مسئولین دارم وقتی جناب آقای دکتر پزشکیان عزیز مسئولیت دولت را به عهده گرفتند،  به همه دستگاه های دولتی گفتند به هیچ وجه از رسانه ها شکایت نکنید.  برای خودم هم اتفاق افتاده و به ناحق یک دوست رسانه ای صحبتی کرد. اما سعی کردیم که ایشان را متقاعد کنیم که واقعا اینجوری نیست.  اگر صد بار دیگر دوستمان این کار را انجام بدهد، تحت هیچ شرایطی از طرف اداره ارشاد تعقیب قضایی صورت نخواهد گرفت. من نمی خواهم حقی را از سایر دستگاه های دولتی بگیرم اما خواهشی که دارم با سعه صدر و بردباری درکنار هم یاد بگیریم اصول و فنون مردم سالاری دینی و  دموکراسی را که رکن چهارم دموکراسی درباره مطبوعات و روزنامه است . باید یاد بگیریم در کنار هم انتقاد را بشنویم و بر اساس کارهایی که انجام داده ایم جوابگو باشیم .مطالبه گری امروز در بیانات مقام معظم رهبری زیاد شنیده می شود و مطالب گری یعنی حق مردم. می بایستی با رعایت احترام متقابل و اعتماد به همدیگر و البته صبوری و رعایت شان دو طرف خبرنگار و مسئول این اتفاق ان شاالله تمرین شود. تا بتوانیم با یک هم افزایی درست در بخش های مختلف به این اهداف به بهترین شکل ان الله دست پیدا کنیم. 

گفتگو: فریبا کلاهی