جاینام شناسی البرز؛
"پیش پی رگان "کجــــای کرج زیباست؟
فرزندان توچال برتاج البرز، از شاه نشین تا مهراب کوه.
شرح تصویر:
به قلم دکتر مهراب رجبی
تصویری زیبا که یکی از دوستان طبیعت گرد و خوش ذوق، برایم ارسال داشته اند.
طلوع آفتاب در پارک/بوستان امید، در شمال شرقی عظیمیه (کرج)، پل زیبا و نسبتا عظیم (فعلا مشهور به B1) که مراحل پایانی و تکمیلی را طی می کند و در دور دستها کوه پهنسار/پهنه سار آفتاب از فراز آن سرک کشیده...!
" جاینام شناسی کرج "
پارک و رستوران (غرفه های آن) در محلی واقع شده که مدت زمانی "حسین آباد" نام داشت. این نامی موفت بوده، بنده شنیده بودم که این منطقه - واقع بین سرجوب و بیلقان - را "پیش پی رگان" می نامیدند.
جالبه اینکه این پیش پی رگان، به مرور و بر اثر آنچه که در زبانشناسی "ساییدگی زبان" نام دارد، تبدیل به "بیلقان" شده است!؟
پی یلان/پی یالان -یال کوهها- نیز برای جاینام بیلقان ذکر شده است.
- رگ/رج به سلسله و زنجیره متوالی کوه گفته می شود، رگان، کنایه از زنجیره ای از کوه، بنا بر این "پی رگان/بیلقان" به معنای مکان واقع شده در دامنه سلسله ای از کوه ها، پیش هم، پیشوند برای اسم، و به معنای؛ بیلقان پیشین/پیشین بیلقان می باشد!؟
فراموش نکنیم در معانی جاینام کرج "کوه رج" نیز بیان شده است.
- پایه های عظیم پل در مکانهایی به نامهای "دروی و دروار" واقع شده است. دروی، متشکل از دو واژه "در" به معنای دره و "وی" که به گویش البرزی درخت "بید" می باشد، در مجموع به معنای "دره بید" بید می باشد همان که پیش از این در خصوص "ویان" به معنای بیدستان، بیان شد.
دروار به معنای جایی که دهانه رود، وسیع می شود، دره وسیع.
دره واقع در غرب عظیمیه در دامنه بیج کوه، نیز درور/تنگه درور نام دارد.
- پهنسار/پهنه سار که در برخی منابع به اشتباه "پهن حصار" قید گردیده، به معنای دامنه و دشت وسیع می باشد.
سار به عنوان صفت و قید وصفی در جاینام شناسی نقشی تعیین کننده دارد.
پهنسار اسامی دیگری همچون؛ گندم چال و پشت بند نیز دارد. امام زاده " بی بی زرین " در چمنزار بس دل انگیز واقع در دشت منتهی به قله، در مرکز پهنسار، آرمیده، معبدی آرامبخش که به نوعی پناهگاه کوهنوردان می باشد.
در میان قله های متعدد اطراف، بدون شک پهنسار و امام زادگانش یکی از دلنواز ترین مکانها می باشد.
بنده، سالها پیش در فرازی از قطعه شعری که در وصف زادگاهم کرج و برخی از اماکن کهن و تاریخی اش سروده بودم، با اشاره به ارتباطی معنوی و ملکوتی و سراسر رمز و راز، بین "پل دختر" در مرکز شهر کرج و "بی بی زرین " در ارتفاعات پهنسار، به این قطعه از شعر مهدی اخوان ثالث اشاره کرده و گفته بودم؛
"هر صبح، سلام و پرسش و خنده هر شب، قرار روز آینده"
- سار، زار، جار، پشته، تیره، تخته، چال، یال و دره از واژگان پر شمار، به ویژه در مناطق کوهستانی ایران هستند.
روبروی پهنسار به سمت شمال، قله کلسار، واقع شده. کنایه از محل زیست شکار (آهو، بز و کل). بین پهنسار و کلسار، قله شاه دژ قرار گرفته است.
روستاهای؛ وردیج، واریش، کندر و برخی از روستاهای ارنگه رودبار، به ویژه؛ چاران، خور و سیجان، روستاهای واقع در دامنه پهنسار می باشد.
این پهنسار با ارتفاع تقریبی حدود ۳۴۰۰ متر از مجموعه قله های منتسب و وابسته به قله توچال می باشد. قله ای؛ زیبا، مهربان و سهل الوصول.
دیگر قله های منطقه که به نوعی توچال، مادر آنها می باشد عبارتند از؛
شاه نشین، لوارک، چشمه شاهی (کشار)، بند عیش (کیگا)، نرگس چال، بازارک، بند پشت و البته "مهراب کوه"
-
جاده جدید تهران شمال که به نوعی مبداء آن کن (شهران، بهاران) بوده و روستاهای؛ سولقان، فرحزاد، سنگان، امام زاده داود، کیگا، کشار، رندان، تالون. لانیز و شهرستانک در دو سوی آن واقع شده اند، در این محدوده فوق العاده زیبا و پوشیده از چشمه سار، چمن زار و بنفشه جار قرار گرفته اند.
کدخبر: 3029
تعداد بازدید: 4634
aeinbavar.ir/@3029