سه‌شنبه، 22 مهر 1404 - 12:52

به مناسبت ۲۱ مهرماه، روز ملی خوشنویسی

خوشنویسی ایران؛ میراثی که در برابر هجوم دیجیتال مقاومت می‌کند

در جهانی که سرعت بر دقت غلبه کرده، خلق اثری اصیل با قلم، ارزشی دوچندان یافته است.

پایگاه خبری آیین باور- خوشنویسی ایرانی، نه تنها مهارتی در زیبا نوشتن ، بلکه آینه‌ای از روح، ذوق و هویت ملی است. هنری که قرن‌هاست در فرهنگ ایرانی جاری است و از دل خطوط کهن کوفی تا ظرافت نستعلیق، مسیر تکامل خود را پیموده است.

 از کوفی تا «عروس خطوط ایرانی»

تاریخ خوشنویسی ایران با خط کوفی آغاز شد و با ظهور خطوط نسخ، ثلث، ریحان و تعلیق ادامه یافت. نقطه اوج این سیر در قرن هشتم قمری رقم خورد، زمانی که میرعلی تبریزی با نبوغ خود، خط نستعلیق را پدید آورد؛ ترکیبی شاعرانه از ظرافت و توازن که به «عروس خطوط اسلامی» شهرت یافت و تا امروز نماد زیبایی‌شناسی ایرانی است.

 موزه خوشنویسی ایران؛ گنجینه‌ای از خط و جان

در قلب تهران، در عمارت تاریخی کلاه‌فرنگی، خانه فولادوند در خیابان شریعتی، موزه خوشنویسی ایران جای گرفته است؛ موزه‌ای که پس از مرمت و تجهیز، در سال ۱۳۹۶ افتتاح شد.

این موزه مجموعه‌ای ارزشمند از آثار استادان نامداری چون میرعماد حسنی، سلطان‌علی مشهدی، درویش عبدالمجید طالقانی، میرزا غلامرضا اصفهانی و غلامحسین امیرخانی را در خود جای داده است. آثار موجود در آن، گستره‌ای از سده سوم قمری تا آغاز دوره پهلوی را دربر می‌گیرد و روایتگر سیر تحول زیبایی و اندیشه ایرانی در قالب خط است.

در کنار نمایش دائمی آثار، این موزه با برگزاری نشست‌های آموزشی، نمایشگاه‌های فصلی و همکاری با انجمن خوشنویسان ایران، نقش فعالی در حفظ و گسترش این هنر ایفا می‌کند.

چالش عصر دیجیتال و بازتعریف قلم

با گسترش فناوری، تایپ دیجیتال جای قلم و کاغذ را در زندگی روزمره گرفته است؛ اما همین دگرگونی باعث شده خوشنویسی از یک مهارت کاربردی، به یک هنر فاخر و هویت‌ساز بدل شود.

در جهانی که سرعت بر دقت غلبه کرده، خلق اثری اصیل با قلم، ارزشی دوچندان یافته است. خوشنویسی امروز، نمادی از بازگشت به تأمل و اصالت در برابر هیاهوی تکنولوژی است.

کارشناسان فرهنگی بر این باورند که حفظ این میراث نیازمند همکاری میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان میراث فرهنگی و انجمن خوشنویسان ایران است.

آموزش رسمی خوش‌خطی در مدارس، حمایت از کارگاه‌های سنتی و دیجیتالی‌سازی هوشمند آثار می‌تواند راهی برای تداوم این هنر در جهان مدرن باشد.

قلم در برابر پیکسل

در روزگاری که کلمات با لمس صفحه‌کلید نوشته می‌شوند، خوشنویسی ما را به مکث، دقت و درک زیبایی دعوت می‌کند.

این هنر، یادآور پیوند میان ایمان، ادب و فرهنگ ایرانی است؛ یادآور اینکه در میان سرعت پیکسل‌ها، هنوز می‌توان آرامش را در حرکت قلم جست‌وجو کرد.


جشنواره های مطرح خوشنویسی در سطح ملی (ایران)

1. جشنواره بین‌المللی خوشنویسی جهان اسلام: این جشنواره یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین رویدادها در حوزه خوشنویسی است که معمولاً با حضور هنرمندانی از کشورهای اسلامی برگزار می‌شود و بر جنبه‌های دینی و هنری خطوط اسلامی تمرکز دارد.

2.  جشنواره‌های فصلی یا منطقه‌ای: انجمن خوشنویسان ایران در شهرهای مختلف و در مناسبت‌های خاص، جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های موضوعی برگزار می‌کند که بر خطوط خاص (مانند نستعلیق، ثلث و نسخ) تمرکز دارند.


 در سطح بین‌المللی

1.  جشنواره‌های خوشنویسی در ترکیه (استانبول): ترکیه به عنوان یکی دیگر از مراکز مهم خوشنویسی اسلامی، جشنواره‌ها و کارگاه‌های آموزشی بین‌المللی معتبری (معمولاً مرتبط با خطوط عثمانی مانند ثلث و نسخ) برگزار می‌کند.

2.  نمایشگاه‌ها و دوسالانه‌های هنرهای اسلامی: بسیاری از موزه‌ها و مؤسسات هنری بزرگ در اروپا و آمریکا که بر هنر اسلامی تمرکز دارند، در دوره‌های زمانی مشخص، نمایشگاه‌هایی با بخش خوشنویسی برگزار می‌کنند.


کدخبر: 3183

تعداد بازدید: 2687